Beste Sander,

Ik las dat de Staatsomroep jou had gevraagd om een serie te maken over lui die op social media voortdurend polariseren, schelden en beschuldigen.

Snap ik.

Met boeven vang je boeven.

Zelf heb ik helemaal geen last van sneuneuzen die me op Twitter uitmaken voor ‘talentloze prutser’ of ‘domrechts’ of die hun volgertjes op me afsturen door tweets van bijvoorbeeld een gefrustreerde schoolkrantredacteur te retweeten.

Dus ik zou nooit meewerken als zo’n redacteur van de VPRO me zou bellen of ik in zo’n programma wil figureren.

Bel Wierd Duk maar.

Weet je van welke types ik op social media wel geïrriteerd raak?

Vervelio’s!

(Advertentie)

Een vervelio waar ik echt allergisch voor ben, is bijvoorbeeld de zuiger. De kneus die mij nog wijst op het feit dat ik eind 2016 zo stom was om lijsttrekker te worden van lijst 19 bij de Tweede Kamerverkiezingen. Dat (GeenPeil) werd een groot fiasco. En wie een grote mond heeft, mag worden aangepakt. Dus ik besloot: het hele jaar 2017 laat ik alle grappen (99 van de 100 keer: ‘Nul zetels’) van me afglijden, want ik had de hoon verdiend. Maar vanaf 1 januari 2018 krijgt iedereen die er dan nog mee komt een block (mute bestond nog niet).

Ik zweer je: tot op de dag van vandaag moet ik wekelijks van die grappenmakers uit mijn aura schoppen. Niet dat die afgang ook maar een beetje gevoelig bij me ligt (ik heb het op alle fronten beter dan wanneer ik wel tussen figuren als Sjoerd Sjoerdsma en Tjeerd de Groot was beland), maar omdat ik geen mensen in mijn omgeving wil hebben die me alleen maar laten geeuwen.

Het zijn trouwens vaak dezelfde mensen die de enkele keer dat ik een stukje schrijf over Thierry Baudet ‘Jaloers?’ sturen. Die ‘Jaloers?’-roepers kregen hetzelfde enkeltje vergetelheid. Want zulke lui geloven het toch niet als je naar waarheid zegt dat je iedereen het dubbele gunt. Ik ken namelijk écht geen jaloezie. Als ik een bijvoorbeeld een oud-klasgenoot tegenkom die het qua werk of geld beter heeft gedaan dan ik, dan voel ik geen afgunst, maar wil ik weten hoe iemand dat gedaan heeft. Zodat ik er misschien nog iets van kan leren. Maar dat krijg je niet in de platte hoofden van die kneuzen, dus moet je de poging niet eens doen. ‘Oké, doei!’ en een druk op de mute- of blokkeerknop verlost je van dat soort vervelio’s. Als ze willen zuigen, gaan ze maar met de stofzuiger aan de gang.

Of naar Sidney Smeets.

(Advertentie)

Een van de grootste etterpuisten op social media is de trol. De trol is een betaald nepaccount (de een zegt: door Putin betaald, de ander: door D66) dat je social media zit vol te spammen.

Hoe herken je de trol? Meestal heeft de trol geen eigen profielfoto, meestal heeft de trol weinig volgers of vrienden, meestal heeft de trol al lang een account dat lange tijd stil is geweest of juist een heel recent account, meestal heeft de trol weinig berichten geplaatst, enzovoort, enzovoort.

Wat verwarrend kan zijn is dat trollen wel vaak een ogenschijnlijk alledaagse op het taalgebied afgestemde naam hebben. Dus in Nederland bijvoorbeeld: Kees van Benen. Als je per se meer wilt weten over een mogelijke trol, zou je eens kunnen googelen op de naam die in het profiel wordt gebruikt. Vind je daar niks passends over, dan weet je zeker dat je met een trol van doen hebt.

Maar mijn hamvraag is toch: waarom wil je in hemelsnaam iets weten over een vermoedelijke trol? Wil je er mee trouwen of mee welmoedsijsma’en? Nee, toch? Nou, zonde van je tijd dus! Gewoon nooit op die strontvliegen reageren, dan houden ze vanzelf op.

Ander type vervelio is de eiser. De eiser is iemand die om de een of andere vage reden denkt dat je ‘m iets verplicht bent. Die stuurt een bericht met: “Bekijk dit!”, met doorgaans een link naar een ‘documentaire’ op YouTube of een artikel op een duistere website met veel te veel tekst en veel te weinig witruimte.

(Advertentie)

Een variant op “Bekijk dit!” is: “Jij moet eens…” Dan gaat iemand je uitleggen aan welk onderwerp jíj aandacht moet besteden. Voor dit soort lui heb ik de hashtag #niemandsknecht bedacht. Helaas denken ze altijd dat zij dan de uitzondering op niemand zijn en gaan ze door. Soms stampvoetend of zelfs woedend (“Controlled opposition!”). Dan ga ik, als ik in een heel milde bui ben, nog een stapje verder en zeg dat ik bij de fax ga kijken of er van de betreffende persoon misschien een opdrachtbevestiging ligt (999 euro, inclusief 21% BTW, vooraf te betalen) waarin staat dat ze mij hebben ingehuurd. Is ook dat nog te subtiel (spoiler-alert: meestal wel), dan gooi ik er maar weer een mute of block uit.

Een aparte categorie bij de eisers: de block-eiser. Dat zijn mensen die je expliciet komen vertellen dat je ze moet blocken. Dus die zetten je niet langdurig aan het werk, maar komen jou even vertellen dat jij ervoor moet zorgen dat zij jouw berichten niet meer kunnen lezen. Dus iemand belt bij je thuis aan en zegt dan: “Jij mag de deur niet meer opendoen als ik bij je aanbel!” Dan is er toch gewoon een steekje aan je los?

Volgende categorie: de dombo. Heb je een heel verhaal getikt over hoe racistisch in Nederland juist de zogenaamde ‘mensen van kleur’ zijn en daarin met betrekking tot de huidskleur bewust het belachelijke woord ‘wit’ gebruikt (alleen albino’s zijn wit). Wat komt zo’n sukkel die niet kan lezen of gewoon te hoog in zijn emotie zit dan doen? Die reageert met: “Ik ben niet wit! Ik ben blank!” Respect voor mensen die zo iemand serieus kunnen nemen en ermee in gesprek blijven, maar ik ben het type zo vaak tegengekomen dat ik er geen enkel geduld meer voor kan opbrengen. Kssst, wegwezen!

(Advertentie)

In het verlengde van de dombo heb je de schelder. Die heeft een vocabulaire dat varieert van gewoon ‘Lul’ tot ‘Dijklul’. De gewone ‘Lul’-schelder is ook een gewone dombo. Die snapt alleen maar niet dat doodgewone scheldwoorden op iedereen met een IQ boven de 90 geen enkele indruk maken. De ‘Dijklul’-schelder is geen gewone schelder, maar een deerniswekkende dombo. Die denkt namelijk door een naamgrapje te maken slim over te komen. En vergeet daarbij even dat iedereen, van deze ‘Dijklul’ tot die ‘Schimmelpiemel’, bij dat grapje vermoedelijk meteen terugdenkt aan groep drie van de basisschool, toen het voor het eerst (en bepaald niet voor het laatst) werd gemaakt. Dus als een volwassen vent tientallen jaren later denkt origineel te zijn, dan is dat gewoon diep triest. (Ja, de meesten zijn man en -soms sinds kort- vader)

Wat wel kan, qua schelden? Een politica die altijd maar wat kakelt ‘kakelkip’ noemen. Een minister-president die altijd liegt ‘Pinokkio’ en een bejaarde staatssecretaris die niet uit haar woorden komt ‘stameloma’. Ook omdat dat overduidelijk naar boven trappen is en niet naar beneden, trouwens.

Dan hebben we natuurlijk nog: de beterweter. Heb je een coherent verhaal afgestoken, waarin je niets te veel en niets te weinig zegt. Heb je nagedacht over de lengte van je tekst, omdat je het nou eenmaal prettig vindt als mensen niet halverwege afhaken, omdat ze dan misschien wel belangrijke dingen missen. En dan komt er van een of andere bijgoochem de reactie: “Je vergeet…”

(Advertentie)

Is het dan zo dat je iets iets vergeten bent te noemen? Totaal niet! Sterker: meestal komt de beterweter dan met een ‘gewenste aanvulling’ die in dit geval volstrekt irrelevant is. Voorbeeld: je schrijft een stuk over een homoseksuele minister die op vakantie naar een islamitisch land niet alleen zijn vriend meeneemt, maar ook twee alibi-vrouwen, alleen omdat-ie niet graag van een flat wil worden gegooid. Dat stuk gaat dan over ’s mans hypocrisie.

En wat schrijft zo’n beterweter dan? “Je vergeet dat hij een keer in een auto zat die één op vier reed!” Nee, loser, dat vergat ik niet, dat was in dit specifieke geval volstrekt irrelevant. Ik schreef geen wetenschappelijk verantwoorde universitaire scriptie over alle dingen die niet deugen aan Rob Jetten, maar een stukkie over ‘s mans gekruip voor de religie van de vrede, die het niet zo heeft op homo’s. Flikker op.

Nog een graadje erger: de teleurgestelde. Je herkent haar of hem (vrouwen zijn in deze categorie in de meerderheid) aan”‘Beetje jammer dit”,”‘Valt me tegen” en “Had ik niet van je verwacht”. Als je zwak van ruggengraat bent, trek je het je misschien nog aan ook. Goh, ik heb iemand teleurgesteld. Hoe durfde ik? Kan ik dit nog goedmaken? Wat moet ik doen om van deze ‘vriendin’ of ‘vriend’ weer een tevreden mens te maken?

(Advertentie)

Hallo! Het is je partner niet. Het is je kind niet. Je bent het kind niet. Het is zelfs je werk- of opdrachtgever niet. Het is gewoon een zeikstraal die jou een schuldgevoel probeert aan te praten. Niet omdat jij iets verkeerd hebt gedaan of gezegd (wat bij partner, kind, ouder of werkgever het geval zou kunnen zijn), maar omdat je niet precíes denkt zoals die teleurgestelde. Niet voldoet aan de eisen van de groep. Dat zo iemand dat jammer vindt, dat zal wel. Maar dat het met jou en iedereen die meeleest wordt gedeeld, dát is het werkelijk stuitende. Wat denkt zo iemand wel? Waar haalt zo iemand de volstrekt misplaatste arrogantie vandaan?

Had ik het al gehad over iemand die jou bij een groep wil indelen? Dat is de jullie-zegger. Ook zo’n groupthinker. Zelf doet-ie er alles aan om maar in het gareel te lopen bij zijn eigen groep, wegens gebrek aan eigenheid, of voor zijn handel. Dus verwacht-ie dat jij ook zo’n weekdier zonder ruggengraat bent. Als je dan één keer iets zegt wat zo’n type niet bevalt, krijg je zo’n ‘Jullie’-verwijt naar je kop.

Voorbeeld: Geert Wilders (het enige Kamerlid dat écht recht van spreken heeft als het gaat om haat en bedreigingen) zegt dat hij vindt dat de accijnzen en belastingen op gas omlaag moeten, omdat AOW’ers anders geen eten meer kunnen betalen. Jij zegt hetzelfde. En dan is zo’n ‘Jullie’-zegger in staat om jou te verwijten dat je net als Geert Wilders de hoofddoek in functies met uniforms een slecht idee vindt (wat overigens zo is).

(Advertentie)

Het “Jullie zijn gewoon racisten” is dan nooit ver weg. Terwijl je het alleen maar had over de schandalige prijsstijgingen van het gas vanwége de in Nederland bizar hoge belastingdruk. Ik hoef niet te zeggen dat je met de jullie-zegger moet of zou kunnen doen toch? Nou, voor de zekerheid dan: uit je aura ermee!

Op het gevaar af voor seksist te worden uitgemaakt, heb ik ook nog een vervelio-categorie waarin slechts één van de twee bestaande ‘genders’ te vinden is: de langetenenvrouwtjes.

Lang verhaal kort: Femke Halsema-achtigen.

Kort verhaal langer: vrouwen kunnen er slechter dan mannen tegen als ze kritiek krijgen. Dat zoiets te maken heeft met de cyclisch optredende bloeding uit de baarmoeder, waarbij het sinds de ovulatie gevormde baarmoederslijmvlies wordt afgestoten (ofwel: de maandstonde) hoor je mij niet zeggen.

Hoe het komt, weet ik niet. Maar ik vermoed dat de jarenlang gedwee ondergane onderdrukking van de vrouw ervoor heeft gezorgd dat ze minder kritiek hebben gekregen in hun leven. En aangezien het op social media nogal eens ‘van dik hout zaagt men planken’ is en subtiliteit niet de kernkwaliteit van de meeste mannen, lijken vrouwen snel op hun spreekwoordelijke uweetwel getrapt te zijn.

(Advertentie)

Het probleem met langetenenvrouwtjes is dat vrouwen veel meer uithoudingsvermogen hebben dan mannen. Dus als jij al lang vergeten bent dat je een mevrouw boos had gemaakt (en haar naam bij wijze van spreken – of echt – niet eens meer weet), kan zo’n loeder zich opeens weer melden en blijkt alle frustratie over een tweetje of Facebook-bericht van zes jaar geleden niet te zijn vervaagd, maar zich juist te hebben verdiept en kan zo’n mevrouw zich zomaar op onverwachte momenten in je omgeving melden en om niets naar je uithalen.

Nooit rechtsreeks, helaas. Want natuurlijk heeft ze destijds op de block-knop gedrukt (wat haar goed recht was), dus ze brandt je alleen nog maar achter je rug af. Waarna altijd wel iemand zo vriendelijk is om die bagger aan je door te sturen. En dát is het moment dat ze voor jou een vervelio worden, want ga je reageren of niet? Antwoord: nóóit, want naarmate mensen ouder worden groeien hun voeten, dus het is er vast niet beter op geworden.

Of er ook langetenenmannen zijn? Natuurlijk wel. Maar die zijn dan negen van de tien keer homo of heten Sander.

De vervelio waaraan ik zelf het meest een hekel heb, is: de overwinnaar. Mensen die denken jou in een discussie volledig te hebben gesloopt. En die dan jouw schouderophalen (ofwel: het feit dat je niet meer reageert of netjes afscheid neemt) uitleggen als een eclatante overwinning. En dan iets zeggen als “Gevoelige snaar geraakt?” of “Wat laat jij je kennen”.

(Advertentie)

Waarom ik dat soort altijd meteen block? Omdat ze zich superieur aan je wanen. Ze zijn de muis die tegen de olifant op de brug zegt: “Wat stampen we hard, hè?”

Zo, ik heb mijn frustratie ook eens van me af kunnen schrijven.

Lekker.

Oh ja, ik vergeet nog een categorie vervelio’s.

Mensen die een beetje verbolgen reageren op je teksten met: “Maar ik heb dit toch al een keer gelezen?”

Daar zit verder geen kwaad bij, maar die snappen niet dat jij en ik als geen ander weten dat herhaling de kracht van reclame is.

Nog gefeliciteerd met je dochter trouwens!

Groet,

JanD

PS. Cadeautje voor die kleine! Traditie bij de Dijkgraafjes.